Vraag advies vóórdat je zwanger kunt worden

Ben je (mogelijk) hiv-positief en heb je een kinderwens? Maak dan, vóórdat je stopt met anticonceptie en zwanger kunt worden, een afspraak met je specialist in een hiv gespecialiseerd centrum of met je huisarts.
 

Of en de mate waarin een hiv-besmetting en de behandeling ervan gevolgen heeft voor je zwangerschap, verschilt van persoon tot persoon. Daarom is persoonlijk advies erg belangrijk.

Hiv en zwanger worden

Een hiv-infectie heeft gevolgen voor jouw leven maar ook voor dat van je kind. Bespreek daarom je kinderwens met je hiv specialist (in een hiv-gespecialiseerd centrum) ruim voordat jullie stoppen met anticonceptie. Dan kunnen de mogelijke risico’s voor jou en voor je baby op een rijtje gezet worden gezet. Het grootste probleem is de kans dat de baby door de moeder wordt besmet. Daarom is het belangrijk dat de infectie bij de moeder zoveel mogelijk wordt onderdrukt met medicijnen. Dit verkleint de kans op een besmetting van de baby.
Wanneer je de (zo nodig aan de zwangerschap aangepaste) hiv medicijnen tijdens je zwangerschap goed inneemt heeft  je zwangerschap geen invloed op het verloop van de hiv-infectie bij jou. Tijdens de zwangerschap werkt het afweersysteem van vrouwen minder goed, maar dit geldt ook voor zwangeren die geen hiv-infectie hebben zijn. Daarom kunnen soms andere infecties, waar je geen last meer van had, weer terugkomen.
Tijdens je zwangerschap wordt je begeleid door een team: een gynaecoloog, een kinderarts en een internist in een hiv gespecialiseerd centrum. 
Als de toekomstige vader hiv heeft, is het belangrijk te weten of het virus in zijn bloed gevonden wordt (aantoonbaar is). Als het virus niet aantoonbaar is, kun jij ook niet besmet worden.
Als het virus wel aantoonbaar is in zijn bloed, kunnen jullie bij een in hiv gespecialiseerd centrum vragen wat jullie mogelijkheden zijn om zwanger te worden.
 

Je zwangerschap en je baby

Als de hiv-infectie van de moeder goed onder controle is, heeft die zelden invloed op het verloop van de zwangerschap.

Kans dat de baby ook hiv-positief wordt

Tijdens je zwangerschap kan het virus via de placenta (moederkoek)  aan de baby worden doorgegeven. Maar de kans dat je baby de infectie met het virus oploopt is het grootste tijdens de bevalling.
Wanneer je tijdens je zwangerschap goed je hiv-medicijnen inneemt wordt de hoeveelheid virus in je bloed onderdrukt. De kans op overdracht van het virus naar je kind is dan heel erg klein: minder dan 1%.
Wel is het belangrijk om voordat je stopt met anticonceptie (pil, condooms of spiraaltje) en je zwanger kunt worden met je hiv-arts te overleggen over de veiligheid van je medicijnen tijdens de zwangerschap.
De hoeveelheid virus in je bloed wordt regelmatig gecontroleerd. Als door de behandeling de hoeveelheid virus in je bloed niet meer aantoonbaar is, is een natuurlijke bevalling vaak mogelijk. Als er wel virus in je  bloed gevonden wordt, is het nodig een keizersnede te doen. Dan wordt de kans op overdracht kleiner.
 

Borstvoeding
Het hiv-virus kan ook worden overgedragen via borstvoeding. Daarom wordt borstvoeding afgeraden.
 

Andere belangrijke punten voor het gesprek met je arts

• Twijfel je of jij of je partner besmet bent met hiv, laat je/ laten jullie je dan testen, voordat je/jullie stopt/ stoppen met anticonceptie en zwanger kunt worden.
• Bespreek voor dat je stopt met anticonceptie en zwanger kunt worden welke medicijnen tegen hiv je vóór en tijdens de zwangerschap kunt gebruiken.
• Bespreek met je hiv-arts de mogelijke gevolgen van hiv op je zwangerschap en de baby, waaronder de kans dat je baby door jou als moeder wordt besmet.

Het is belangrijk dat alle betrokken hulpverleners gezamenlijk een geboortezorgplan in je dossier opnemen. Alle afspraken over de begeleiding bij het zwanger worden, zwangerschap, bevalling en kraamperiode komen hierin bij elkaar te staan. Wij raden je aan om hier zelf naar te vragen.

Kenniscentrum medicijnen en zwangerschap 

Wil je voor of na het gesprek met je huisarts of specialist meer weten over de veiligheid van jouw medicijn? Ga dan naar de website van Moeders van Morgen Lareb. Daar kun je jouw medicijn opzoeken via https://www.lareb.nl/mvm-kennis.

Meer informatie

• Hivinfectie en zwangerschap (RIVM)
• Wat is Hiv (SOAids)
• Kinderwens en zwangerschap (HIV-vereniging)
• Hiv (video) (SENSE)
• Boek “Gezond zwanger worden. Handboek preconceptiezorg.” Eric A.P. Steegers, Annemarie Mulders, Yves Jacquemyn en Anjo Geluk (2023). Uitgeverij Garant. Zie hoofdstuk 14.

Bronnen

• Preconceptie Indicatielijst (PIL) (CPZ, 2018)
• NHG-standaard preconceptiezorg (NHG, 2011)

Dit informatieblad is tot stand gekomen in samenwerking met diverse experts.