Terug naar mijn antwoorden

Ernstige psychische problemen en kinderwens

Vraag advies vóórdat je zwanger wordt
Heb je een kinderwens en ernstige psychische problemen, zoals een ernstig trauma (PTTS), depressie, angststoornis, eetstoornis, schizofrenie, psychose of bipolaire stoornis? Of had je vroeger zo’n ziekte? Maak dan voordat je stopt met de pil, condooms of spiraaltje en zwanger kunt worden een afspraak met je (huis)arts of psychiater.

De gevolgen van psychische klachten voor een zwangerschap, verschillen van persoon tot persoon. Daarom is persoonlijk advies erg belangrijk.
 

Ernstige psychische problemen en zwangerschap
Veel vrouwen en hun partners zijn blij als ze zwanger zijn. Maar niet iedereen. Soms komt de zwangerschap ongepland. Of kunnen er zorgen zijn.
Daarom kan het extra moeilijk zijn om te erkennen dat je tijdens je zwangerschap psychische problemen hebt. Toch is het juist nu belangrijk om te bespreken als het niet goed met je gaat.
Vijf tot tien procent van de vrouwen heeft tijdens of na de zwangerschap last van een depressie of angststoornis. Je bent dus niet de enige. En er is goede behandeling mogelijk! Je arts, verloskundige of gynaecoloog kan met jou bespreken welke zorg voor jou en de baby het beste is. Zo kun je voorkomen dat je psychische problemen erger worden of (opnieuw) beginnen. Er kan samen met jou een zorgplan gemaakt worden. Hierin staat de voor jou beste zorg en behandeling beschreven.
 

Medicijnen

Heb je nu of had je eerder ernstige psychische problemen en slik je daarom medicijnen?

Stop niet zelf met je medicijnen. Praat er over met je arts. Je arts zal met je bespreken of het veilig is om de medicijnen te blijven slikken. Sommige medicijnen kunnen schadelijk zijn voor je zwangerschap en voor de baby. Daarom moeten je medicijnen misschien aangepast worden. De arts kijkt naar het risico van de medicijnen maar ook naar het risico van jouw psychische problemen. Hij of zij kijkt dan wat het beste is voor jou. Soms is het mogelijk om je medicijnen af te bouwen voordat je zwanger kunt worden. Je arts zal je hierbij begeleiden.  

 

Medicijnen die jij slikt komen via de moederkoek (placenta) bij je baby. Daarom kunnen medicijnen invloed hebben op de ontwikkeling van je baby tijdens en na de zwangerschap. Na de bevalling komen die medicijnen niet meer bij de baby. Omdat de baby er aan gewend was, kan je baby daar klachten van krijgen. Deze klachten noemen wij ontwenningsverschijnselen. Dan moet je baby na de geboorte samen met jou even in het ziekenhuis blijven. Dit hoeft niet bij alle soorten medicijnen.


Daarom kun je het best vòòrdat je zwanger kunt worden, overleggen met je arts. Stop pas met voorbehoedsmiddelen als je medicijnen precies goed zijn. Dan kunnen de medicijnen geen schade geven als je zwanger wordt. En dat kan een tijdje duren.
Maar ook als je later pas ontdekt dat je zwanger bent, kun je het beste naar je arts gaan en je medicijnen bespreken. Het is ook belangrijk om aan de apotheek door te geven dat je zwanger wilt worden. De apotheker kan er dan extra op letten dat je de beste medicijnen krijgt.


Verhoogde kans op ernstige psychische problemen

Misschien heb je al een tijdje geen klachten meer en slik je nu geen medicijnen. Soms kun je als je zwanger wordt of net bevallen bent, opnieuw psychische problemen krijgen.
Als je eerder een psychose hebt gehad, is er zonder behandeling een verhoogde kans op nog een psychose, tijdens en na de zwangerschap.
Vrouwen met een bipolaire stemmingsstoornis (ook wel 'manisch-depressieve stoornis' genoemd) of met een familielid met een bipolaire stemmingsstoornis hebben een verhoogd risico om na de bevalling psychotisch te worden. Dit is goed te voorkomen als je op tijd behandeld wordt.

 

Soms is het goed om de psychiater bij het geboortezorgplan te betrekken. De psychiater kan advies geven over bijvoorbeeld gesprekstherapie, medicijnen en/of controles tijdens bevalling en kraamtijd in het ziekenhuis. Je kunt ook verwezen worden naar bijvoorbeeld een POP-poli, als die in jouw regio is. Hier werken een psychiater, gynaecoloog en kinderarts samen.
Heb je traumatische herinneringen aan een eerdere bevalling en/of ben je heel bang voor de bevalling? Vertel dit dan aan je arts, verloskundige of gynaecoloog.   

Psychische problemen van de (aanstaande) vader
Hebben jullie een kinderwens en gebruikt de aanstaande vader (of zaaddonor) medicijnen voor psychische klachten? Geef dit ook door aan de huisarts, psychiater of apotheker. De arts kan kijken of een aanpassing nodig is. Bepaalde medicijnen die de aanstaande vader gebruikt, kunnen seksuele problemen geven. Bijvoorbeeld minder zin in vrijen. Soms hebben de medicijnen invloed op het zaad. Dan kun je minder snel zwanger worden.  

 

Ook partners hebben tijdens de zwangerschap en na de geboorte van een kind een grotere kans op het krijgen van psychische klachten. Mensen met een partner met psychische klachten, hebben zelf een sterk verhoogde kans op klachten en omgekeerd.
Ook kunnen jullie relatieproblemen krijgen door psychische klachten van de partner. Veel partners blijken slecht voorbereid te zijn op de veranderingen in de (seksuele) relatie tijdens en na de zwangerschap. Dit kan problemen geven. Zoek op tijd hulp als er spanning in de relatie komt.
 

Kans dat de baby later ook psychische problemen krijgt
Ernstige psychische problemen van jou of je partner vergroot de kans dat je kind ook gedrags- of emotionele problemen krijgt. Dit komt voor een deel door erfelijkheid. De stress in een gezin waarin een of beide ouders psychische problemen hebben, kan invloed hebben op het kind. Ook kunnen psychische problemen invloed hebben op de band met het kind.


Het is dus erg belangrijk om op tijd om hulp te vragen als je merkt dat de problemen in het gezin invloed hebben op je kind. Er zijn goede behandelingen mogelijk voor (jonge) kinderen van ouders met psychische problemen en problemen in de relatie met hun kind.

Als je zwanger bent kun je ook een huisbezoek aanvragen bij de jeugdgezondheidszorg. Een jeugdverpleegkundige komt dan langs om met jou te kijken welke hulp jij nodig hebt.

Belangrijke punten voor het gesprek met je arts

  • Gebruik je medicijnen? Vertel je arts, verloskundige of gynaecoloog welke medicijnen dat zijn. Ook als het gaat om medicijnen die je af en toe gebruikt zoals kalmeringsmiddelen of slaapmiddelen.
  • Bespreek ruim voordat je zwanger wordt welke medicijnen je tijdens de zwangerschap en bij borstvoeding kunt gebruiken. Misschien moeten je medicijnen aangepast worden. Je arts, gynaecoloog en apotheker kunnen je daarover adviseren. Het is belangrijk om pas zwanger te worden als je medicijnen precies goed zijn. En dat kan een tijdje duren.
  • Ben je in het verleden behandeld bent vanwege een depressie, angststoornis, ernstig trauma (PTTS), eetstoornis, schizofrenie, psychose of bipolaire stoornis? Of heb je familieleden met zo’n aandoening? Vertel dat dan aan je arts, verloskundige of gynaecoloog. Doe dit ook als je op het moment van het bezoek aan de arts, verloskundige of gynaecoloog geen psychische problemen meer hebt of geen medicijnen  meer gebruikt.
  • Als je behandeld wordt voor ernstige psychische klachten, is het belangrijk dat er goede afspraken worden gemaakt tussen al je zorgverleners.  Het liefst voordat je zwanger wordt. Maar dit kan ook nog tijdens de zwangerschap. Verloskundigen, gynaecologen, psycholoog/psychiater en eventueel de jeugdgezondheidszorg kunnen samen een plan maken om jou zo goed mogelijk te begeleiden.
  • Het is belangrijk dat er goede afspraken zijn gemaakt over de zorg en de opvang in de periode na de bevalling. Soms is het goed om van tevoren te regelen dat je in het ziekenhuis kunt bevallen. Je kunt dit met je arts, verloskundige of gynaecoloog bespreken. Je kunt soms ook langer in een kraamhotel blijven, maar dan heb je extra kosten.
  • Het is van belang dat alle betrokken hulpverleners samen een geboortezorgplan in je dossier opnemen. Alle afspraken over de begeleiding bij het zwanger worden, zwangerschap, bevalling en kraamperiode komen hierin bij elkaar te staan. Wij raden je aan om hier zelf naar te vragen.

Kenniscentrum medicijnen en zwangerschap
Wil je voor of na het gesprek met je huisarts of specialist meer weten over de veiligheid van jouw medicijn? Ga dan naar de website van Moeders van Morgen Lareb. Daar kun je jouw medicijn opzoeken via https://www.lareb.nl/mvm-kennis.

Meer informatie

 

Bronnen

Dit informatieblad is tot stand gekomen in samenwerking met diverse experts.

 

 

Terug naar mijn antwoorden