Wil je zwanger worden? Dan is het advies is om geen alcohol te drinken. Ben je zwanger? Drink dan ook geen alcohol. Vind je het moeilijk om geen alcohol te drinken? Je kunt daarvoor hulp vragen bij je (huis)arts of verloskundige. Sommige mensen hebben even tijd nodig om te stoppen met alcohol. Daarom kun je het best stoppen voordat je stopt met de pil, spiraaltje of condooms, dus voordat je zwanger kunt worden.

Alcohol en zwanger worden
Van alcohol kan jij of je partner (of zaaddonor) minder vruchtbaar worden.
 

Alcohol kan al vroeg in de zwangerschap gevolgen hebben. We weten niet welke hoeveelheid alcohol schadelijk is in een vroege zwangerschap. Als je ontdekt dat je zwanger bent, door een positieve zwangerschapstest, ben je al minimaal 2 weken zwanger.
 

Daarom is het beter om geen alcohol te drinken al vanaf het moment dat je zwanger wilt worden. Je weet zeker dat je geen risico loopt als jij én je partner (of zaaddonor) geen alcohol meer drinken voordat je zwanger wordt. 

Je zwangerschap en je baby
Tijdens de zwangerschap komt alcohol via het bloed door de placenta (moederkoek) in het lichaam van de baby. Maar ook als de moederkoek nog niet gevormd is kan alcohol al bij de baby komen. Dan ben je nog maar enkele weken zwanger. Daarom is het advies om geen alcohol te drinken vanaf het moment dat je zwanger wilt worden.

Als je alcohol drinkt, heb je tijdens de zwangerschap meer kans op een miskraam. Ook is er meer kans op aangeboren afwijkingen zoals schade aan de hersenen of andere organen. Hierdoor kunnen gedragsproblemen ontstaan, zoals ADHD. Daarnaast kan je baby te vroeg of te licht geboren worden voor de duur van de zwangerschap, met een verhoogd risico om te overlijden.
Baby’s die te vroeg of te licht zijn bij de geboorte, hebben een grotere kans op blijvende problemen met hun gezondheid. Een te laag geboortegewicht vergroot ook de kans op het ontstaan van ziekten op latere leeftijd zoals hart- en vaatziekten, suikerziekte en ernstig overgewicht.
 

Foetaal Alcohol Syndroom (FAS) bij kinderen
Vrouwen die regelmatig alcohol drinken tijdens de zwangerschap, hebben een grotere kans op het krijgen van een kind met het Foetaal Alcohol Syndroom (FAS). Dit geldt ook voor vrouwen die minder vaak, maar achter elkaar heel veel alcohol drinken (binge drinken). 
FAS is een ernstige aangeboren aandoening. Kinderen met FAS hebben een lager geboortegewicht en groeien ook na de bevalling minder goed. Ze hebben vaak een afwijkende vorm van hun hoofd, waardoor hun gezicht er anders uitziet. Hun organen zoals het hart en de ogen, kunnen beschadigd zijn. Ook zijn hersenen en zenuwstelsel vaak beschadigd. Hierdoor kunnen ze verstandelijk of lichamelijk beperkt zijn. Op latere leeftijd hebben ze vaak leerproblemen. Hyperactiviteit en autisme komen ook vaker voor.

Na je zwangerschap
Als je borstvoeding geeft is ook het advies om geen alcohol te drinken.

Belangrijke punten voor het gesprek met je arts of verloskundige
Als je het moeilijk vindt om geen alcohol te drinken, vraag dan hulp aan je verloskundige of (huis)arts. Geef aan dat je wilt stoppen met alcohol. Vraag ook of ze dit willen opnemen in jouw dossier. Het is belangrijk dat alle betrokken zorgverleners samen een geboortezorgplan in je dossier opnemen. Alle afspraken over de begeleiding bij het zwanger worden, zwangerschap, bevalling en kraamperiode (en (borstvoeding) komen hierin bij elkaar te staan.

 Meer informatie

• Alcoholvrij zwanger (Trimbos-instituut)
• Alcohol en zwanger worden (Trimbos-instituut)
• Alcohol en Zwangerschap (STAP Nederlands Instituut voor Alcoholbeleid)
• Foetaal Alcohol Syndroom (Erfocentrum)
• Ik ben zwanger: belangrijke adviezen (Thuisarts)
• Boek “Gezond zwanger worden. Handboek preconceptiezorg.”. Eric A.P. Steegers, Annemarie Mulders, Yves Jacquemyn en Anjo Geluk (2023). Uitgeverij Garant. Zie o.a. hoofdstuk 10.

@ ZwangerWijzer 2024
Dit informatieblad is tot stand gekomen in samenwerking met diverse experts en gebaseerd op richtlijnen en medisch-wetenschappelijke literatuur. De bronnen vind je in de Bronnenlijst ZwangerWijzer.